Tüp bebek tedavisi öncesinde, tedavi sırasında ve sonrasında tüketilen besinlerin tüp bebek tedavi başarısı üzerinde etkili olduğu son yıllarda yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Bu nedenle tüp bebek tedavisinde beslenme konusu daha büyük önem kazanmaya başladı. Tüp bebek tutma şansını artırmak için beslenme şeklinin; tüp bebek öncesi beslenme, tüp bebek tedavisinde beslenme, tüp bebek transfer sonrası beslenme olmak üzere 3 farklı dönemde ele alınması gerekmektedir. Tüp bebek yaptıran çiftlerin, tüp bebek tedavisinde yenmemesi gerekenler, yumurta kalitesini artıran yiyecekler, rahim güçlendirici yiyecekler, tüp bebek sonrası beslenme konusunda dikkatli davranmaları gerekmektedir.

İçindekiler

Tüp Bebek Tedavisinde Beslenme

Tüp bebek yaptıranlar, tüp bebek tedavisinde beslenme konusunda gerekli özeni göstermelidirler. Tüp bebekte kaliteli yumurta için beslenme, tüp bebekte başarıyı arttıran yiyecekler, tüp bebek diyeti, tüp bebekte beslenme diyeti, rahime iyi gelen besinler, yumurtalıklara iyi gelen besinler gibi “tüp bebek sürecinde beslenme” başlıklı konular bebek sahibi olmak için tüp bebek tedavisi uygulanacak anne ve baba adayları tarafından araştırılmaktadır. Çünkü sağlıklı beslenme yumurta ve sperm kalitesini arttırarak daha iyi kalitede embriyolar elde edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca bazı besinlerin tüketiminin arttırılması sonucu rahim iç zarının embriyoyu tutma şansı artmaktadır.

Tüketilmesi gereken karbonhidrat türleri

Günlük diyetteki basit karbonhidratları, kompleks karbonhidrat içeren besinlerle değiştirmek gerekiyor. Bu şekilde daha kaliteli karbonhidratlar tüketilmiş olacak.

Pirinç yerine bulgur tercih edilmeli
Ekmek tercihinde tam tahıllı ekmek tercih edilmeli
Meyveler tam olarak tercihen kabuğu soyulmadan tüketilmeli
Tam buğday unundan üretilen makarnalar seçilmeli
Özellikle sebzeli yemeklerde pirinç tercih edilmemeli bulgur tercih edilmeli ve bu yemeklere yeşil mercimek, börülce, greçka gibi tahıl veya baklagiller ilave edilmeli

Tercih edilmesi gereken yağlar

Tüp bebek tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler denildiğinde akla ilk gelen besin grubu yağlardır. Yemeklerde zeytinyağı kullanımı tercih edilmelidir, margarin, hayvansal yağlar ve tereyağının günlük diyetteki miktarı azaltılmalıdır. Sağlıklı yağların tercih edilmesi yumurta kalitesini arttırmaktadır.

Omega 3 tüketiminin önemi

Tüp bebek tedavisinde beslenme şekline özen gösteren kadınların dikkat etmesi gereken en önemli besin grubu Omega 3 çoklu doymamış yağ asitleridir. Omega 3 çoklu doymamış yağ asitlerinin yeterli düzeyde alınması yumurta kalitesini ve buna bağlı olarak embriyo kalitesini arttırmaktadır. Bunun dışında “rahime iyi gelen besinler” sorusuna verilecek en doğru cevap, günlük olarak yeterli miktarda alınan Omega 3 çoklu doymamış yağ asitleridir. Çünkü Omega 3 çoklu doymamış yağ asitleri embriyonun rahim iç zarına tutunma şansını arttırdığını gösteren çalışmalar bulunmaktadır.

Omega 3 için en değerli besin kaynağı balıklar olup, balık tercihi yapılırken civa düzeyi tehlikeli olmayan balıklar tercih edilmelidir. Dip balıkları veya çiftlikte üretilen balıklar civa ve çevresel atıklar açısından riskli olduğu için tüp bebek tedavisinde yenmemesi gerekenler listesindeki balıklardır.

Diğer omega-3 içeren besin grupları; ceviz, keten tohumu, chia tohumu, soya fasulyesi, semiz otudur.

Tüp bebek tedavisi sırasında protein alımı

Tüm vücut hücreleri gibi üreme hücrelerinin de gelişiminde ve olgunlaşmasında proteinin çok büyük önemi vardır. Yetersiz protein alımı yumurta kalitesinde ciddi düşüklüğe neden olmaktadır. Yumurtalık kalitesini artıran yiyecekler listesinde en önemli besin grubu proteinlerdir. Günlük 60 gr protein alan kadınlarda tüp bebek tedavi başarı şansının arttığını gösteren çok sayıda bilimsel çalışma bulunmaktadır. Yeterli miktarlarda protein alımı tüp bebek sonrası beslenme için de çok önemli bir yere sahiptir.

Tüp bebek tedavisinde vitamin mineral içeriği yüksek besinler

Tüp bebek tedavisi öncesinde düzenli ve sağlıklı beslenmeyen çiftlerde bazı vitamin ve mineral eksiklikleri daha sık görülmektedir. Vitamin mineral eksiklikleri yumurtaların sağlıklı ve kaliteli bir şekilde gelişmesine engel olabilmektedir. Bu nedenle vitamin ve mineral içeriği yüksek besinler yumurta kalitesini artıran yiyecekler arasında bulunmaktadır. Yumurta kalitesini ve embriyo kalitesini artıran vitaminler; A vitamini, E vitamini, folik asit ve D vitaminidir.

A vitamininden zengin besinler; Yeşil biber,havuç, tatlı patates, ıspanak, domates, kabak, yeşil yapraklı sebzeler, süt, kabak, kavun, kırmız et, yumurta, bal kabağı.

A vitamini alımını belirli bir miktarda tutmak gerekiyor, çok fazla A vitamini tüketimi hem tüp bebek tedavisini hem de hamilelik döneminde bebek üzerinde olumsuz etkilere neden olabilmektedir.

Folik asitten zengin besinler; Balık, koyu yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak vb…), yumurta, kuşkonmaz, bamya, baklagiller (mercimek, kırmızı mercimek, nohut, fasulye, barbunya) bezelye, portakal, greyfurt, kuruyemişler (kabak çekirdeği, badem, ceviz).

E vitamininden zengin yiyecekler; koyu yeşil yapraklı besinler, fındık, avokado, zeytin, zeytinyağı, badem, ayçiçeği çekirdeği.

E vitaminin antioksidan etkisinin yumurta hücrelerinin yaşlanmasını engellemektedir, yumurta kalitesini artırmaktadır. Günlük beslenme alışkanlıklarında E vitamini tüketimi yeterli olan kadınların embriyo kalitelerinin daha yüksek olduğunu gösteren bilimsel çalışmalar bulunmaktadır.

Tüp Bebek Transfer Öncesi Beslenme

Tüp bebek transfer öncesi dönem çiftler için en kritik dönem olup bu süreçte çiftlerin çoğu hamile kalmak için beslenme listesi arayışı içine girmektedir. Bu dönemde ananas en çok araştırılan ve tüketilmeye çalışılan meyve olarak bilinmektedir.

“Ananasın rahime faydaları nedir?”, “bebeğin tutunması için ananas tüketmeli mi?” veya “bebeğin tutunması için avokado tüketmeli mi” soruları sıklıkla sorulmaktadır. Ananas içindeki bromelain adlı madde kanın daha akışkan olmasını sağlayarak ve anti-inflamatuar etki oluşturarak embriyonun rahime tutunma şansını arttırmaktadır.

Tüp bebek transfer öncesi beslenme şekli, tüp bebek tedavisinde beslenme düzeni nasılsa aynı şekilde devam etmelidir. Çünkü tüp bebek tedavisinin öncesi sonrası birbirinden çok farklı değildir.

Tüp Bebek Transfer Sonrası Beslenme

Tüp bebek transfer sonrası yapılması gerekenler listesinin ilk sıralarında beslenme şeklinin düzenlenmesi gelmektedir. Tüp bebek transfer sonrası beslenme şekli tüp bebek öncesi, tüp bebek tedavi sırasında ki beslenmeyle benzer olmalıdır. Ancak tüp bebekte beslenme önerilerinde yer alan ancak kabızlığa yol açan besinler bu dönemde az tüketilmelidir.Karbonhidratlı hamur işleri, makarna, pilav, fazla kırmızı et tüketimi, kızartmalar, patates, muz gibi kabızlık yapabilecek yiyeceklerin tüketimi ve baharatlı yiyeceklerin tüketimi azaltılmalıdır.

Tüp bebek transfer sonrası beslenmede kafein içeriği yüksek gıdalar (kahve, çay, çikolata, asitli içecekler, bitki çayları) tüketilmemelidir.

Tüp Bebek Tedavisinde Yenmemesi Gerekenler

Tüp bebek tedavisinde yenmemesi gereken besinlere hem tüp bebek tedavi başarı şansı açısından hem de tedavi sonrası gebelik döneminde dikkat edilmelidir. Tüp bebek tedavisinde yenmemesi gereken besinler;

çiğ veya az pişmiş etler, kızartma usulü pişirilen etler,
salam, sucuk, sosis gibi işlenmiş etler,
kahve, bitki çayları,
iyi pişmemiş sebzeler, çiğ sebzeler,
pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri,
kabuklu deniz ürünleri, dip balıkları, çiftlik balıkları

Tüp bebek tedavisi sonrası hamilelik döneminde beslenme şekli, tüp bebekte beslenme şeklinden bazı açılardan farklılık göstermektedir. Bu nedenle hamilelikte yenmemesi gereken sebzeler (çiğ sebzeler, iyi yıkanmamış sebzeler, sebze filizleri), hamilelikte yenmemesi gereken meyveler ile ilgili olarak gebelik olduktan sonra mutlaka doktorunuzla detaylı olarak konuşmanız gerekmektedir. Özellikle ananas; hamilelikte yenmemesi gereken meyveler arasında bulunmaktadır, hamilelik haberi alındıktan sonra ananas tüketilmemelidir.

Tüp Bebek Transfer Öncesi Erkeklerde Beslenme Nasıl Olmalı?

Tüp bebek tedavisi planlayan çiftlerde, erkekler beslenme alışkanlıklarını tedavi öncesi dönemde değiştirmelidirler. Çünkü erkeklerde tüp bebek tedavisi sırasında kullanılan spermler ortalama 3 ay önce üretilmiş spermlerdir. Bu nedenle tedavi planlayan çiftlerde erkekler, sperm kalitesini arttırmak için beslenme şeklini tedavi öncesi dönemde değiştirmeleri daha faydalı olacaktır.

Sperm kalitesini artıran yiyecekler;

keçiboynuzu
ceviz
sarımsak
kırmızı renkli meyveler (yaban mersini, çilek, ahududu, böğürtlen)
tam tahıllı besinler
koyu yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak,
zencefil, nane, domates
taze sebze meyve tüketimi

Tüp bebek tedavisinde erkeklerde beslenme şeklinde dikkat edilmesi gerekenler;

yağlı etler, kızartmalar, tereyağı, margarin tüketimi azaltılmalı
az yağlı süt ve süt ürünleri tercih edilmeli
karbonhidrat tüketimi azaltılmalı daha faydalı karbonhidrat içeren besinler tercih edilmeli; pilav yerine bulgur, tam tahıllı ekmek, tam buğday unundan makarna vb…
asitli içeceklerden uzak durulmalı
kafein tüketimi azaltılmalı
alkol ve sigara kullanımı mutlaka bırakılmalı.

Kadınlarda Yumurta Kalitesini Artıran Besinler Nelerdir?

Kadınlarda yumurta kalitesini artıran besinler antioksidan içeriği yüksek, vitamin mineralden zengin, az yağlı, karbonhidrat içeriği yüksek olmayan besinlerdir. Yumurta kalitesini artıran yiyecekler listesi;

A vitamini, E vitamini, folik asit ve D vitamininden zengin yiyecekler
kompleks karbonhidrat içeren besinler
az yağlı yiyecekler
proteinden zengin besinler
özellikle kırmızı renkli meyveler

Bu içeriklerden zengin besinler ve yiyecekler listesinin yanı sıra tüp bebek tedavisi planlayan kadınların Akdeniz tipi diyetle beslenmeleri önerilmektedir.

Tüp Bebek Tutması İçin Ne Yemeli?

Tüp bebek tutması için öncelikle yumurta kalitesini ve sperm kalitesini artıran yiyeceklerin tüketim sıklığı arttırılırken yumurta ve sperm kalitesini azaltan yiyeceklerin tüketimi azaltılmalıdır. Bunun dışında rahime iyi gelen besinler olarak kabul edilen meyve ve sebzelerin tüketimine özen gösterilmelidir. Embriyonun rahime tutunma şansını azaltan kafein içeriği yüksek gıdalar, asitli içecekler, tereyağı, margarin gibi yağlar, pilav, beyaz ekmek gibi basit karbonhidrat içeren besinlerin tüketimi azaltılmalıdır.