Rahim şekil bozuklukları doğuştan gelen, rahim yapısındaki anormalliklerdir. Rahim şekil bozuklukları çok basit anormallikler olabileceği gibi çok ciddi şekil bozuklukları olabilmektedir. Hamile kalamama, kısırlık, gebelik kaybı (düşük), erken doğum, adet olamama gibi problemlere neden olabilmektedir. Özellikle tekrarlayan gebelik kaybı yaşayan veya gebe kalamayan kadınlarda rahim şekil bozukluğu görülme sıklığı artmaktadır.

Rahim Şekil Bozuklukları Nelerdir?

Rahim şekil bozukluklarının en sık tipleri çift rahim, yarım rahim, rahimde perde, T şeklinde rahim, Y şeklinde rahimdir. Rahim şekil bozukluğu olan kadınların yaklaşık olarak %60’ında kısırlık veya gebelik döneminde düşük, erken doğum gibi problemler yaşanmadığı için çoğu kadında bu problem fark edilmemektedir. Rahim şekil bozuklukları yaklaşık olarak 200 kadında 1 görülmektedir. 

Rahim Şekil Bozukluklarının Belirtileri Nelerdir?

Rahim şekil bozukluklarının en sık görülen belirtileri; tekrarlayan düşükler ve gebelik kayıpları, erken doğum, gebelik döneminde erken su gelişi ve kısırlıktır. 

Rahim şekil bozukluğunda; rahim iç kavitesi dar ve rahim yapısı bozuk olduğu için özellikle gebeliğin 20. haftasından sonra erken doğum veya erken su gelişi riski artmaktadır. Bebek ve bebeğin eşi rahim içinde belirli büyüklüğe ulaştığında, rahim iç kavitesinin hacmi yetersiz kalmaya başlar ve gebelik döneminde ciddi problemler ortaya çıkmaktadır.

Rahim şekil bozukluklarına bağlı olarak rahim iç zarında ortaya çıkan anormal yapı; embriyonun bu bölgeye tutunmasına, tutunsa bile büyümesine engel olduğu için kısırlığa ve düşüklere neden olmaktadır. Farklı rahim şekillerinin neden olduğu problemler farklılık göstermektedir. Bazı anormal rahim şekilleri sıklıkla kısırlık veya düşüklere neden olurken, diğer anormal rahim şekilleri özellikle gebelik problemlerine daha sık yol açmaktadır.

Rahim Şekil Bozuklukları Nasıl Anlaşılır?

Rahim şekil bozuklukları ultrason, rahim filmi ve MR ile anlaşılmaktadır, tanısı konulmaktadır. Özellikle hamile kalamama veya tekrarlayan düşük şikayetiyle başvuran kadınlarda yapılan ultrason ve rahim filmiyle rahim şekil bozuklukları anlaşılır. Ancak rahim filmiyle bazı anormal rahim şekilleri birbirinden ayırt edilememektedir, bu durumda MR veya 3 boyutlu ultrasonla değerlendirme gerekmektedir. MR ve 3 boyutlu ultrason gibi ileri görüntüleme teknikleri ile rahim yapısı, rahim şekli ve bozuklukları detaylı olarak incelenmektedir. 

T Şeklinde Rahim

“T şeklinde rahim” adında anlaşılabileceği rahim yapısı ve şekli “T” harfine benzemektedir. Rahmin yan duvarlarında darlık mevcuttur ve buna bağlı olarak rahim iç kavitesinin hacminde de daralma görülmektedir. 

Bu rahim şekli bozukluğunda, rahim dış yapısı normaldir ancak rahmin iç kavitesi üçgen şeklinde bir yapıya sahip olması gerekirken T şeklindedir.

T şeklinde rahim tanısı nasıl konulur?

T şeklinde rahim tanısı; rahim filmi, 3 boyutlu ultrason ve MR ile konulabilmektedir. Rahim iç kavitesinde problem olduğu için rahim filmiyle T şekilli rahim tanısı kolaylıkla konulabilmektedir. 

T şeklinde rahim hamilelik döneminde düşük riskini arttırır mı?

Tekrarlayan düşükleri olan kadınlarda rahim filminde T şeklinde rahim saptandığında bunun ameliyatla düzeltilmesi gerekmektedir. T şeklindeki rahim hamileliklerde düşüğe neden olabilmektedir. 

T şeklinde rahim kısırlığa neden olur mu?

T şeklinde rahim anormalliğinin direkt olarak kısırlığa neden olduğu düşünülmemektedir. Ancak rahim filminde rahim iç kavitesinin dar olduğu düşünülüyorsa özellikle tüp bebek tedavisi planlanan çiftlerde embriyo transferi  öncesinde ameliyatla T şeklindeki rahim düzeltilmelidir.

Y Şeklinde Rahim

Rahim iç yapısında ki anormallik nedeniyle, rahim iç kavitesinin şekli Y harfine benzediği için Y şeklinde rahim denilmektedir. Rahmin dış kısmı normaldir, rahim iç kısmında üst duvar içeriye doğru girinti yapmaktadır. Y şeklindeki rahim yapısında, rahim iç kısmında ciddi darlıklar oluşabilmektedir. 

Y şeklinde rahim tanısı nasıl konulur?

Tekrarlayan gebelik kayıpları, düşük, hamile kalamama şikayetleriyle başvuran kadınlarda Y şeklinde rahim yapısından şüphelenilmelidir. Rahim filmi, MR ve 3 boyutlu ultrasonla Y şeklinde rahim anormalliğinin tanısı rahatlıkla konulmaktadır. Y şeklinde rahmi olan kadınlarda asıl problem rahim iç kavitesinde ki darlık ve şekil bozukluğu için özellikle rahim filmi hastaların değerlendirilmesinde, ameliyat gerekip gerekmediği konusunda önemli bilgiler vermektedir.  

Y şeklinde rahim hamilelik

Y şekilli rahim varlığında rahim iç kavitesi daralmaktadır, buna bağlı olarak gebelikte karşılaşılabilecek problemlerin gelişme riski artmaktadır. Erken hamilelik döneminde düşük, erken doğum, bebeğin ters durması gibi problemlerin görülme riski artmaktadır. 

Y şeklinde rahim kısırlık

Y şeklindeki rahmi olan kadınlarda rahim iç zarının yetersiz kalınlaşmasına bağlı olarak embriyo bu bölgeye tutunamamaktadır ve hamile kalamamaya neden olabilmektedir. Y şeklinde rahmi olan kadınlarda her zaman kısırlık problemi gelişeceği bilgisi doğru değildir, ancak kısırlık riski artmaktadır. 

Çift Rahim

Çift rahim; rahmin doğuştan gelen gelişim sürecindeki anormalliklere bağlı olarak iki tane olması durumudur. Ancak iki rahim olmasına karşın, her iki rahim ve rahim iç kavitesi küçüktür. 

Çift rahim çeşitleri vardır. Çift rahmi olan kadınlarda rahim ağzı ve vajina dikkatli şekilde değerlendirilmelidir, çünkü bu bölgelrde de eşlik eden anormallikler bulunabilmektedir. 

Çift rahmi olan kadınlarda hamilelik döneminde olumsuz durumlarla karşılaşılabilmektedir. Düşük riski artmaktadır, rahim büyüklüğü yetersiz olduğu için erken doğum riski artmaktadır. Rahim iç kavitesinin dar olması nedeniyle bebeğin rahim içinde ters durmasına neden olabilmektedir.   

Rahim Perdesi

En sık karşılaşılan rahim şekil bozukluklarından biri rahim perdesidir. Rahim perdesi; rahim iç kavitesinin üst kısmının içeriye doğru girinti yapmasıdır. Bu duruma bağlı olarak rahim iç kavitesinde darlığa neden olabilmektedir. 

Rahim perdesinin farklı çeşitleri vardır. Bazı durumlarda rahim perdesi rahmin bir kısmında bulunabilir iken bazı kadınlarda ise rahim perdesi tüm rahim boyunca yukarıdan aşağıya kadar uzanabilmektedir. Tüm rahim boyunca uzanan rahim perdesi olan kadınlarda çift vajina eşlik edebilir. Bu nedenle vajinal muayene dikkatli bir şekilde yapılıp çift vajina olup olmadığına bakılmalıdır. 

Rahim perdesi nasıl anlaşılır? Rahim perdesinin belirtileri nelerdir?

Rahim perdesinin tanısı, rahim filmiyle konulmaktadır. Rahim filminde Y şeklinde bir rahim iç yapısı saptanmaktadır. Rahmin üst kısmında içeriye doğru derecesi değişebilen boyutlarda bir çöküklük söz konusudur.

Rahim filminde saptanan görüntüye bağlı olarak; rahim perdesi ve çift rahim durumu birbiriyle karışabilmektedir. Bu durumda mutlaka MR gibi ileri görüntüleme teknikleri kullanılarak saptanan rahim şekil bozukluğunun rahim perdesi mi ve çift rahim mi birbirinden ayrılması gerekir. Çünkü; rahim perdesi histeroskopiyle düzeltilebilen bir anormalliktir; ancak çift rahim durumunun ameliyatla düzeltilmesi mümkün değildir. 

Rahim perdesi olan kadınlarda kısırlık ve hamilelik

Rahim perdesi olan kadınlarda kısırlık ve tekrarlayan düşüklerin arttığını gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Rahim iç kavitesinin üst kısmının içeriye doğru yaptığı girinti embriyonun bu bölgeye tutunma şansını azaltarak kısırlığa neden olabilir, rahim iç kavitesinde darlığa neden olduğu için erken hamilelik döneminde düşüklere neden olabilmektedir. 

Tekrarlayan düşükleri olan kadınlarda rahim perdesi saptandığında histeroskopiyle ameliyat edilerek rahim iç yapısı düzeltilmelidir. Kısırlık problemi olan kadınlarda ise tüp bebek tedavisi öncesinde tüp bebek tedavi şansını arttırmak için rahim perdesi ameliyatla düzeltilmelidir. 

Rahim Şekil Bozuklukları Tedavileri

T ve Y Şeklinde Rahim Ameliyatı

T veya Y şeklinde rahim saptanan kadınlarda ameliyat kararı detaylı bir değerlendirme sonrasında verilmelidir. Rahim iç kavitesinde darlık olup olmadığı, geçmişte erken gebelik döneminde düşükler ve kısırlığa neden olabilecek diğer nedenlerin olup olmadığı değerlendirildikten sonra T veya Y şeklinde rahim için ameliyat kararı verilmelidir. Her hastanın rahim şekil bozukluk derecesi ve öyküsü farklı olabileceği için ameliyat gerekliliği her kadın için farklılık göstermektedir. 

T veya Y şekilli rahim şekil bozukluklarında ameliyat histeroskopi ile gerçekleştirilmektedir. Tedavide amaç; histeroskopi ile rahim iç kavitesindeki anormallikler düzeltilirek rahim iç kavitesinin üçgen şeklinde normal yapısına kavuşturulmasıdır.

Çift Rahim Tedavisi

Çift rahim tedavisi için önceki yıllarda tanımlanmış bazı ameliyatlar bulunmaktadır; ancak günümüzde bu ameliyatlar tercih edilmiyor. Ameliyatın ciddi risklerinin olması, mevcut durumu daha da kötüleştirebilecek olması ve başarı şansının düşük olması nedeniyle artık çift rahim tedavisi için bu ameliyatlar tercih edilmiyor.

Rahim Perdesi Tedavisi

Rahim perdesi histeroskopik ameliyat ile tedavi edilmektedir. Rahim iç kavitesinin tepe kısmında içeri doğru uzanan girinti histeroskopi ile kesilerek düzeltilir. Histeroskopi ameliyatlarından sonra hastalar aynı gün taburcu edilmektedir. 

Rahim perde ameliyatı fiyatları 

Rahim perde ameliyatı fiyatı merkezler arasında değişiklik göstermektedir. Sağlık sigortalarının bir kısmı rahim perde ameliyatı ücretlerini karşılamaktadır. Rahim perde ameliyatı fiyatları kullanılan malzemelere, histeroskopi aletinin tipine göre değişmekle beraber yaklaşık olarak 9.000 TL ile 18.000 tl arasında değişmektedir. 

Rahim perde ameliyatı kaç saat sürer?

Rahim perde ameliyatının süresi, mevcut rahim perdesinin büyüklüğüne göre değişmektedir. Küçük boyutlarda ki rahim perdesinin histeroskopi ile açılması 30 dk sürer iken büyük ve tüm rahim boyunca uzanan perdelerin açılması 1 saati bulabilmektedir. 

Rahim perde ameliyatı sonrası hamile kalanlar

Rahim perde ameliyatı sonrası hamile kalan kadınların doğum şekline karar verilirken dikkatli olunmalıdır. Eğer rahim perdesi açılırken rahmin kas tabakasına girilmişse doğum sezaryenle gerçekleştirilmelidir, çünkü normal doğum sırasında rahmin yırtılma riski vardır.

Rahim perde ameliyatı ne zaman yapılır?

Rahim perde ameliyatı adet bittikten sonraki 5-7 gün içinde yapılmalıdır. 

Rahim Perde ameliyatı riskleri

Rahim perde ameliyatının bazı riskleri bulunmaktadır. Eğer rahim perdesi kesilirken dikkat edilmezse rahim delinebilir ve rahim üzerindeki bağırsaklarda yanık oluşabilir. 

Rahmin delinmesine bağlı olarak kanama olabilir ve bu kanama dikkatli bir şekilde takip edilmelidir, eğer kanamanın miktarı fazla olursa karın bölgesinden hasta ameliyata alınıp, kanama durdurulmalıdır. Son olarak, rahim perdesi ameliyatından sonra rahim içinde yapışıklıklar olabilir veya perdenin olduğu bölgede ön ve arka rahim duvarı tekrar yapışarak perde kısmi olarak tekrar edebilir. Bu durum ameliyattan 2 ay sonra kontrol amaçlı çekilen rahim filmiyle anlaşılmaktadır. Eğer rahim filminde yapışıklık varsa veya rahim perdesi tam olarak düzelmemişse tekrar histeroskopi ile anormal görülen yerler düzeltilir.