1) YAŞ: 

Kadınlarda idrar kaçırma şikayetinin görülme sıklığı yaş ilerledikçe artmaktadır. 20-40 yaş
arasında idrar kaçırma şikayetinin oranı %7 iken; 40-60 yaş aralığında bu oran %17; 60-80 yaş
arasında %23 olarak ifade edilmektedir. Sonuç olarak yaş, kadınlarda idrar kaçırma nedenleri
arasında yer almaktadır.

2) OBEZİTE: 

Obezite, idrar kaçırma sebepleri arasında yer alan önemli bir problemdir. Birçok çalışma
artmış vücut kitle indeksinin, tüm idrar kaçırma tiplerinde artışa neden olabileceğini
göstermiştir. Artmış vücut kitle indeksine bağlı olarak karın içindeki basınç artmaktadır, buna
bağlı olarak idrar torbası üzerindeki basınç artmaktadır ve kadınlarda idrar kaçırmaya neden
olmaktadır. Düzeltilebilir idrar kaçırma nedenleri arasında yer alan aşırı kiloların, diyet ve
egzersizle verilmesi idrar kaçırma probleminin azalmasını sağlayacaktır.

3) MENAPOZ:

İdrar kaçırma sebepleri arasında yer alan bir diğer önemli neden menapozdur. Menapoz;
ile birlikte kadınlarda östrojen düzeyi azalmaktadır. Östrojen düzeyinin azalmasına bağlı
olarak idrar torbasının esnekliği azalmaktadır ve idrar torbasında idrar birikmeye başladıkça
idrar torbası yeterince esneyemez ve bu durum kadınlarda idrar kaçırmaya sebep
olabilmektedir. Bir diğer neden; azalmış östrojen düzeyine bağlı olarak idrar tutulmasını
sağlayan bağ dokusu ve kaslarda yapısal bozulmalar ortaya çıkar, bu bozukluklar kadının
idrarını tutamamasına neden olur.

4) DOĞUM VE GEBELİK: 

Doğum yapmış kadınlarda idrar kaçırma sıklığı doğum yapmamış kadınlara göre daha
yüksektir. Yapılmış çalışmalarda, doğum ve gebelik idrar kaçırma sebepleri olarak
tanımlanmıştır. Doğum sırasında idrar tutmayı sağlayan bağ doku ve kaslarda, bunları uyaran
sinirlerde hasar meydana gelmektedir. Sonuç olarak bu yapılarda yapısal ve fonksiyonel
bozukluklara gelişir, bu bozukluklar da kadınlarda idrar kaçırmaya neden olmaktadır.
Ayrıca iri bebek (4000 gr üzeri) doğum öyküsü olan kadınlarda tüm idrar kaçırma tiplerinin
gelişme riski daha da artmaktadır.
Normal vajinal doğum sonrası kadınlarda idrar kaçırma riski, sezaryenle doğum yapan
kadınlara göre yaklaşık olarak 2 kat daha fazladır; ancak sezaryen doğumun idrar kaçırma
problemine karşı koruyucu etkisi yapılmış çalışmalarda net olarak gösterilememiştir.

5) SİGARA: 

Sigara içen kadınlarda idrar kaçırma riski içmeyenlere göre 2-3 kat daha yüksektir. Bunun
nedeni; sigara içimine bağlı olarak gelişen kronik öksürüğün devamlı olarak karın içi basıncın
artmasına neden olması ve sigaranın östrojen düzeylerini azaltması olarak belirtilmektedir.
Sigara, idrar kaçırma nedenleri arasında düzeltilebilir risk faktörlerindendir.

KADINLARDA İDRAR KAÇIRMA TEŞHİSİ NASIL KONULMAKTADIR?

1) ÖYKÜ

Kadınlarda idrar kaçırma için tedavi başlanmadan önce hastaların;
– şikayetleri ve nasıl idrar kaçırdıkları (gülerken idrar kaçırma, hapşırırken idrar
kaçırma, öksürürken idrar kaçırma, ağır kaldırma sırasında veya tuvalete yetişemeyip
idrar kaçırma)
– idrara çıkma sıklığı (normalde günde 8’den az olmalıdır),
– ani ve şiddetli işeme hissi olup olmadığı sorgulanmalıdır.

Sık idrara çıkma, ani ve şiddetli işeme hissi sonrası idrar kaçırma sıkışma tipi inkontinans
olduğunu göstermektedir.
Gülerken, hapşırırken, öksürürken idrar kaçırma stress tip idrar kaçırma olduğunu
göstermektedir.
– Sistemik hastalık olup olmadığı (mevcut diğer hastalıklar (şeker hastalığı, kalp
yetmezliği, kronik öksürük) açısından değerlendirilmelidir.
– İlaç kullanımı sorgulanmalıdır; idrar kaçırma şikayeti olan kadınlarda bu durum
önemlidir; çünkü bazı ilaçlar ( psikiyatrik ilaçlar, tansiyon ilaçları) kadınlarda idrar
kaçırmaya farklı mekanizmaları tetikleyerek sebep olabilmektedir.
– Ameliyat öyküsü sorgulanmalıdır; daha önce geçirmiş oldukları ameliyatlarla ilgili
olarak detaylı bir değerlendirme yapılmalıdır. Bu ameliyatlara bağlı olarak idrar
kanallarında, idrar torbasında, bunları destekleyen bağ doku ve kaslarda istenmeyen
hasarlar gelişmiş olabilmektedir. Bunlara bağlı olarak kadınlarda idrar kaçırma
görülebilmektedir.

2) MUAYENE

Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından ürojinekolojik muayenenizin yapılması
gerekmektedir. Bu muayenede;
– idrar torbasında sarkma olup olmadığı (idrar torbasındaki sarkma; idrar kaçırmaya
neden olabileceği gibi idrar yapmada zorlanmaya da neden olabilmektedir)
– dokuların esnekliği
– bu bölgedeki kasların kasılma gücü
– öksürmekle idrar kaçırma olup olmadığı
– idrar torbasına baskı yapan karın içinde bir kitle (büyük bir miyom veya yumurtalık
kisti) olup olmadığı değerlendirilmektedir.

3) TETKİKLER

İDRAR TESTİ:

Bunlardan sonra idrar yolu enfeksiyonu kadınlarda idrar kaçırmaya neden olabileceği için
mutlaka idrar testi istenmeli ve enfeksiyon varlığı açısından değerlendirme yapılmalıdır.

ÜRODİNAMİ TESTİ:

Öykü ve muayene sonrası, kadınlarda idrar kaçırma tipi net olarak ayırt edilemediğinde
veya ameliyat planlanan kadınlarda ürodinami testi gerekmektedir. Çünkü; elimizde idrar
kaçırma tipini objektif olarak değerlendiren en önemli test, ürodinami testidir ve kadınlarda
idrar kaçırma tipine göre tedavi değişiklik göstermektedir.
Sıkışma tipi idrar kaçırma olgularında ilaç tedavisi ile sorun çözülebilirken stress tip idrar
kaçırma olgularında ameliyat gerekebilmektedir.
Sonuç olarak; kadınlarda idrar kaçırma tipinin belirlenmesiyle gereksiz ameliyatların
önüne geçilmiş olacaktır.

Kadınlarda idrar kaçırma tedavisi hakkındaki yazı için tıklayın.